GIDALARIN ÜRETİMİ, TÜKETİMİ ve DENETLENMESİNE DAİR

KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN DEĞİŞTİRİLEREK KABULÜ

HAKKINDA KANUN  

Kanun No: 5179Kabul Tarihi: 27.05.2004

Yayımlandığı R.Gazete: 05.06.2004-25483

BİRİNCİ BÖLÜMAmaç, Kapsam ve TanımlarAmaçMadde 1 – Bu Kanunun amacı, gıda güvenliğinin temini, her türlü gıda maddesinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin teknik ve hijyenik şekilde üretim, işleme, muhafaza, depolama, pazarlama ve halkın gereği gibi beslenmesini sağlamak, üretici ve tüketici menfaatleriyle halk sağlığını korumak üzere gıda maddelerinin üretiminde kullanılan her türlü ham, yarı mamul ve mamul gıda maddeleri ile gıda işlemeye yardımcı maddeler ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin güvenliğine ilişkin özelliklerinin tespit edilmesi, gıda maddeleri üreten ve satan işyerlerinin asgari teknik ve hijyenik şartlarının belirlenmesi, gıda maddeleri ile ilgili hizmetler ile denetimine dair usul ve esasları belirlemektir.

KapsamMadde 2 – Bu Kanun; gıda güvenliğinin teminine, her türlü gıda maddesinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin hijyenik ve uygun kalitede üretimine, tasnifine, işlenmesine, katkı ve gıda işlemeye yardımcı maddelere, ambalajlama, etiketleme, depolama, nakil, satış ve denetim usulleri ile yetki, görev ve sorumlulukları ile risk analizine, ihtiyatî tedbirlere, gıda ile tüketici haklarının korunmasına, izlenebilirlik ve bildirimlere dair hususları kapsar. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde genel hükümler uygulanır.

TanımlarMadde 3 – Bu Kanunda geçen;

Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,

Türk gıda mevzuatı: Gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri; özellikle gıda güvenliğini düzenleyen, gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin üretimi, işlenmesi, dağıtımı ve satışı ile her aşamayı kapsayan tüm mevzuatı,

Gıda kodeksi: Türk Gıda Kodeksini,

Gıda/Gıda maddesi: Tütün ve sadece ilaç olarak kullanılanlar hariç olmak üzere; içkiler ve sakızlar ile hazırlama ve işleme gereği kullanılan maddeler dahil, insanlar tarafından yenilen ve/veya içilen ham, yarı mamul veya mamul her türlü maddeyi,

Organik gıda: Organik üretim ve yetiştirme tekniği ile kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu kontrolünde üretilmiş, yetiştirilmiş, doğadan toplanmış, avlanmış, ambalajlanmış ve etiketlenmiş, ham, yarı mamul veya mamul haldeki sertifikalı gıdayı,

Gıda maddeleri üreten işyeri: Gıda maddelerinin ham maddeden başlayarak; depolama, tasnif, işleme, değerlendirme, dayanıklı hale getirme, ambalajlama işlerinden bir veya birkaçının yapıldığı ve gıda maddeleri satış yerlerine gönderilmek üzere depolandığı tesisler ile bu tesislerin tamamlayıcısı sayılacak yerlerin tamamını,

Gıda maddeleri satış yeri: Her türlü ham, yarı mamul ve mamul gıda maddelerinin toptan veya perakende dağıtım ve satışının yapıldığı ve bunların satış için depolandığı yerleri,

Gıda maddeleri üreten ve satan işyeri: Gıda maddelerinin ham maddeden başlayarak depolama, tasnif, işleme, değerlendirme, dayanıklı hale getirme, ambalajlama işlemlerinden bir veya bir kaçının yapıldığı ve her türlü ham, yarı mamul ve mamul gıda maddelerinin toptan veya perakende dağıtım ve satışının yapıldığı ve bunların satış için depolandığı yerleri,

Toplu tüketim yeri: Gıda maddelerinin tekniğine uygun şekilde işlendiği, üretildiği ve aynı mekânda tüketime sunulduğu yerleri,

Gıda İşletmecisi: İthal ettikleri, ürettikleri, işledikleri, imal ettikleri veya dağıtımını yaptıkları gıda maddelerinin gıda mevzuatı şartlarına uygunluğundan sorumlu olan gerçek veya tüzel kişileri,

Sorumlu yönetici: Gıda mevzuatına uygun üretim yapmaktan, işverenle birlikte sorumlu olan yöneticiyi,

Birincil üretim: Avlama, toplama, balıkçılık, hasat, sağım ve kesim öncesi hayvanların çiftlikte yetiştirilmesi dahil üretimi,

Ham madde: Gıda maddelerinin üretiminde kullanılan birincil üretimden elde edilen ürün, yarı mamul veya mamul maddeleri elde etmek için kullanılan maddelerden her birini,

Gıda işlemeye yardımcı maddeler: Tek başına gıda bileşeni olarak kullanılmayan, belirli teknolojik amaca yönelik olarak hammadde, gıda veya bileşenlerinin işlenmesi veya üretimi sırasında kullanılan; son üründe kendisi veya türevlerinin kalıntılarının bulunması kaçınılmaz olan ancak, kalıntısı sağlık açısından risk oluşturmayan maddeleri,

Gıda katkı maddesi: Tek başına gıda maddesi olarak tüketilmeyen, gıda ham maddesi ve/veya gıda işlemeye yardımcı madde olarak kullanılmayan, tek başına besleyici değeri olan veya olmayan; seçilen teknoloji gereği kullanılan işlem sırasında kalıntı veya türevleri mamul maddelerde bulunabilen, gıdaların hazırlanması, tasnifi, işlenmesi, ambalajlanması, taşınması, depolanması ve dağıtımı sırasında gıda maddelerinin tat, koku, görünüş, yapı ve diğer niteliklerini korumak, düzeltmek veya istenmeyen değişikliklere engel olmak amacıyla kullanımına izin verilen maddeleri,

Gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeler: Gıda maddeleri ile temasta bulunan veya bulunmak üzere imal edilen her türlü madde ve malzemeleri,

Fonksiyonel/Özel beyanlı gıdalar: Besleyici etkilerinin yanı sıra bir ya da daha fazla etkili bileşene bağlı olarak sağlığı koruyucu, düzeltici ve/veya hastalık riskini azaltıcı etkiye sahip olup, bu etkileri bilimsel ve klinik olarak ispatlanmış gıdaları,

Genetik modifiye gıdalar: Bitkisel, hayvansal ve mikrobiyolojik kaynaklara, genetik modifikasyon teknolojileri ile başka bir canlı türüne ait bir genin aktarılması ile DNA’sının belli bir bölümünde istenilen değişiklik yapılmış olan gıdaları,

Özel beslenme amaçlı gıdalar: Özel bileşimlerine veya üretim proseslerine bağlı olarak, normal tüketim amaçlı gıdalardan açıkça ayırt edilebilen, beyan edilen özel beslenme amaçları için uygun olan ve bu uygunluklarını belirtir şekilde piyasaya sunulan gıdaları,

Özel tıbbî amaçlı diyet gıdalar: Belli beslenme uygulamaları için hastaların diyetlerini düzenlemek amacıyla, özel olarak üretilmiş veya formüle edilmiş ve tıbbî gözetim altında kullanılacak olan, alışılmış gıda maddelerini veya bu gıda maddelerinin içinde bulunan belirli besin öğelerini veya metabolitlerini vücuda alma, sindirme, absorbe etme, metabolize etme veya vücuttan atma kapasitesi sınırlı, zayıflamış veya bozulmuş olan hastalar ya da diyet yönetimleri, yalnızca normal diyetin modifikasyonu ile veya diğer gıdalarla ya da her ikisinin de birlikte kullanımı ile sağlanmayan kişiler için hazırlanmış gıda maddelerini,

Gıda maddesi etiketi: Gıda maddesini tanıtıcı her türlü yazılı veya basılı bilgi, marka, damga ve işaretleri içeren ve gıda ile birlikte sunulan veya ambalajında basılı bulunan tanıtım bilgilerini,

Tüketime hazırlamak: Tasnif etme, tartma, ölçme, aktararak ve karıştırarak doldurma, ambalajlama, soğutma ve depolama, muhafaza etme, nakletme ve tüketim öncesi diğer faaliyetleri,

Mamul madde: Belli bir teknoloji kullanılarak elde edilen, tüketime hazırlanmış gıda maddesini,

Depo: Gıda maddelerini muhafaza etmek amacıyla tesis edilen yerleri,

Mübadeleye konu gıda maddeleri: Satmak veya sair şekilde devretmek üzere depolama, satış maksadıyla teşhir etme ve her ne surette olursa olsun devredilen gıda maddelerini,

Gıda hijyeni: Gıda maddesinin sağlıklı olması için alınması gereken tüm tedbirleri,

Kalıntı: Gıdada, tarım ürünlerinde veya bitkilerde, toprakta, suda veya diğer çevresel bileşenlerde, kullanımına izin verilen bir kimyasal üründeki aktif bileşenlerin ve/veya türevleriyle birlikte parçalanma ürünleri ve metabolitleri kalıntısını,

Gıdaya bulaşan zararlı maddeler: Üretimi veya pazarlanması süresince, gıdaya istenmeden bulaşan her türlü madde ve bileşikleri,

Kontrol: Gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri üreten ve satan işyerlerinin, asgari teknik ve hijyenik şartları ile bu yerlerde üretilen ve satılan gıda maddelerinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin mevzuata uygunluğunun tespitini,

Tağşiş: Gıda maddelerinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin, mevzuata veya izin verilen özelliklerine aykırı olarak üretilmesi hâlini,

Taklit: Gıda maddesini ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerini; şekil, bileşim ve nitelikleri itibariyle evsafında olmayan özellikleri haiz gibi göstermeyi,

Reklam: Gıda maddelerinin satışını artırmak amacıyla yapılan tanıtma şekillerini,Denetim: Bakanlık tarafından gıda kontrol hizmetlerinin yürütülmesi ve/veya doğrulanması için yapılan işlemleri,

Tehlike: Gıda maddesinde olan ve oluşabilecek fiziksel, kimyasal ve biyolojik olarak sağlık yönünden ortaya çıkabilecek potansiyel zararı,

Risk: Gıda maddesinde sağlığa zararlı olabilecek şiddetteki muhtemel tehlikeyi,

Risk analizi: Risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimi olarak birbirleri ile bağlantılı üç ayrı süreçten oluşan sistemi,

Risk değerlendirmesi: Olabilecek her türlü tehlikenin, nitelik ve etkilerinin bilimsel olarak belirlendiği süreci,

Risk yönetimi: Risk değerlendirmesini, diğer yasal zorunlulukları ve gerektiğinde uygun önlem ve seçeneklerini dikkate alan süreci,

Risk iletişimi: Risk değerlendiricileri, risk yöneticileri ve diğer ilgili tarafların risk ve riske ilişkin faktörlere ait bilgi ve düşünceleri paylaşmasını,

Nihaî tüketici: Gıdayı herhangi bir ticarî amaçla kullanmayan en son gıda maddesi tüketicisini,

Serbest bölge: 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun 2 nci maddesine göre Bakanlar Kurulunca yer ve sınırları belirlenen alanları,

Kalite: Gıda maddelerinin mevzuatla belirlenmiş kriterlere uygunluğunu tayin eden özelliklerinin toplamını,

Kalite kontrolü: Tüketime arz edilen gıda maddelerinin mevzuata uygunluğunun tespitini,

İzlenebilirlik: Üretim, işleme ve pazarlama ile ilgili sürecin her aşamasında, gıda maddesine karıştırılması tasarlanan veya muhtemelen ortaya çıkabilecek istenilmeyen herhangi bir maddenin izlenmesini,

Sertifikasyon: Bakanlıkça veya Bakanlıkça yetkilendirilen kamu ve/veya özel kuruluşlar tarafından gıda, kalite ve kontrol sistemlerinin belgelenmesini,

Gayri sıhhî müessese: Çevresinde bulunanlara fizikî, ruhî ve sosyal yönlerden az veya çok zarar veren veya vermesi muhtemel olan ve doğal kaynakların kirlenmesine neden olabilecek müesseseleri,

Takviye edici gıdalar: Bir ya da birden fazla besin ögeleri; vitamin, mineral, protein, bitki, botanik, bitkisel kaynaklı maddeler, amino asitler ve benzeri bileşenler ile bunların konsantresi ve/veya ekstraktlarından oluşan ve günlük alım dozu belirlenmiş ürünleri,

Gıda bankası: Bağışlanan veya üretim fazlası sağlığa uygun her türlü gıdayı tedarik eden, uygun şartlarda depolayan ve bu ürünleri doğrudan veya değişik yardım kuruluşları vasıtasıyla fakirlere ve doğal afetlerden etkilenenlere ulaştıran ve kâr amacı gütmeyen dernek ve vakıfların oluşturduğu organizasyonları,

Güvenli gıda: Raf ömrü süresince fiziksel, kimyasal ve biyolojik riskleri taşımayan gıdaları,

Piyasaya arz: Gıda maddelerinin tedarik veya tüketim amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan faaliyeti,

Gıda güvenliği : Gıdalarda olabilecek fiziksel, kimyasal, biyolojik ve her türlü zararların bertaraf edilmesi için alınan tedbirler bütününü,

Gıda kontrolörü/Gıda denetçisi: Gıda kontrol ve gıda denetim iş ve işlemlerini yerine getirmek üzere ilgili konuda asgari lisans düzeyinde eğitim almış Bakanlık tarafından eğitim verilerek yetkilendirilmiş olan kişileri,

Enteral beslenme ürünleri: Bireyin iştahsızlık, çeşitli hastalıklar ve ameliyatlar gibi çeşitli nedenlerle ağızdan yeterince besin alamadığı durumlarda, yetersiz besin alınımını takviye etmek ve/veya tüm besin ögeleri gereksinimlerini karşılamak amacıyla kullanılan ürünleri,

Bebek mamaları: Bebek ve süt çocuğunun beslenmesi amacıyla gıda kodeksine uygun formülasyonda üretilen gıda karışımlarını,

Tıbbî amaçlı bebek mamaları: Hasta bebeklerin diyetlerini düzenlemek amacıyla gıda kodeksine uygun formülasyonda özel olarak üretilmiş olan ve tıbbî gözetim altında kullanılması gereken mamaları,İfade eder.

İKİNCİ BÖLÜMÜretim İzni, Gıda Sicili, Tescil, İstihdam ve Lâboratuvar Kuruluş İzni ile İlgili Yetki ve SorumluluklarÜretim izni, gıda sicili ve tescil işleri

Madde 4 – Gıda maddeleri ve gıda ile temas eden madde ve malzemeleri üreten işyerleri, bu konuda Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte öngörülen asgarî teknik ve hijyenik şartlara uyarak gıda işyeri çalışma izni ve sicil numarasını almak zorundadır. Üretilecek gıda maddelerinin Türk Gıda Kodeksinde tanımı yapılmış olanların ilgili kodekse uygun üretileceğine dair yazılı beyan ile etiket örneğini ibraz etmesi üzerine söz konusu ürünlere, her ürün için izin belgesi ve numarası verilir. Türk Gıda Kodeksinde tanımlanmamış gıdaları üreten işyerleri, üretime geçmeden önce izin almak ve diğer tescil işlemlerini yaptırmak zorundadır. Alınan belgeler, alındığı şartların değişmemesi kaydıyla, miras yoluyla intikalinde geçerliliğini devam ettirir. Üretim izni, gıda sicili ve gıda işyerlerinin taşıması gereken asgarî teknik ve hijyenik şartlara ait kurallar, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Lâboratuvar kuruluş izni

MADDE 5 – Gıda maddelerinin ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerin gıda güvenliği, hijyen ve kalite analizlerini yapmak üzere, Bakanlıkça yetkilendirilecek kamu ve özel lâboratuvarlar kurulabilir. Bu lâboratuvarların kuruluş, çalışma izin ve denetimi ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.Sağlık Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri yetkileri çerçevesinde bulunan lâboratuvarlar için bu madde hükmü uygulanmaz.

İstihdam

Madde 6 – Gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri üreten işyerlerinde, üretimin niteliğine göre sorumlu yönetici istihdamı zorunludur. Sorumlu yönetici olabilmeye ve sorumlu yöneticilerin yetki, sorumluluk ve çalıştırılmalarına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Gıda Kodeksi, Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu, Risk Analizi, İhtiyatî Tedbirler, Bilimsel Komiteler ve Ulusal Gıda MeclisiGıda kodeksi

Madde 7 – Gıda maddelerinin asgarî kalite ve hijyen kriterleri, pestisit ve veteriner ilaç kalıntıları, katkı maddeleri, gıdaya bulaşan zararlı maddeler, numune alma, ambalajlama, etiketleme, nakliye, depolama esasları ve analiz metotlarını ihtiva eden Türk Gıda Kodeksi, Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu marifetince hazırlanır, Bakanlıkça yayımlanır ve denetlenir. Piyasaya arz edilecek gıda ürünlerinin gıda mevzuatına uygun olması zorunludur.

Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu

Madde 8 – Gıda kodeksinin hazırlanması ve denetlenmesinde görevli olmak üzere Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu oluşturulur. Komisyon; gıda konusunda görevli olmak üzere Bakanlıktan iki, Sağlık Bakanlığından bir üye, her iki Bakanlıkça ayrı ayrı seçilecek gıda konusunda temayüz etmiş birer bilim adamı, Türk Standartları Enstitüsünden bir üye ve en fazla üyeye sahip olan gıda konusunda faaliyet gösteren sivil toplum örgütünden seçilecek bir üyeden oluşur. Komisyon üyelerinin görev süresi iki yıldır. Komisyon, Bakanlık temsilcisinin başkanlığında toplanır ve sekretaryası Bakanlıkça yapılır.Komisyon, üye sayısının en az salt çoğunluğu ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır.Komisyon, karar verirken kamu ve özel hukuk kişilerinin görüşlerine başvurabilir.Komisyon, gıda kodeksi konusunda, ülkede en yetkili merci olup, aşağıdaki görevleri yapar:

1- Gıda kodeksinin hazırlanması için çeşitli ihtisas alt komisyonlarını seçmek ve çalışmalarını denetlemek.

2- Alt komisyonlarca hazırlanan kodeks tasarılarını ve değişiklik tasarılarını karara bağlamak ve yayımlanmak üzere Bakanlığa sunmak.Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu ve alt komisyonların çalışma usul ve esasları ile gıda kodeksi hazırlanma usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.

Risk analizi

Madde 9 – İnsan sağlığının korunması ve gıda güvenliğinin sağlanabilmesi için gıda mevzuatı uygulamalarında risk analizi esas alınır. Ancak koşulların ve/veya alınan tedbirlerin, doğası gereği uygun olmaması durumunda risk analizi hariç tutulur. Risk değerlendirmesi bilimsel kanıtlara dayandırılır; bağımsız, tarafsız ve şeffaf bir şekilde yapılır.Risk yönetiminde, risk değerlendirmesi sonuçları dikkate alınır ve bu Kanunun 10 uncu maddesindeki şartların oluşması durumunda ihtiyatî tedbirler uygulanır.Risk analizi ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

İhtiyatî tedbirler

Madde 10 – İnsan sağlığı üzerinde zararlı bir etkinin olması ihtimalinin belirmesi ve bilimsel belirsizliklerin sürmesi gibi özel durumlarda, kapsamlı bir risk değerlendirmesine imkân sağlayacak ileri düzeyde bilimsel veriler elde edilinceye kadar, geçici risk yönetimi t
edbirlerine başvurulabilir. İhtiyatî tedbirler ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

Bilimsel komiteler

Madde 11 – Risk değerlendirmesi için bilimsel ve teknik verileri araştırmak, toplamak, düzenlemek, analiz etmek, yorumlamak, özetlemek ve görüş oluşturmak üzere bilimsel komiteler kurulur. Bilimsel komitelerin kuruluş alanları, çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.

Ulusal Gıda Meclisi ve Gıda Bankaları Birliği

Madde 12 – Bakanlık, gıda ile ilgili düzenlemelerin ve uygulamaların yapılmasında görüş ve önerilerini almak üzere Ulusal Gıda Meclisi oluşturur. Meclis, Bakanın veya Bakanlık müsteşarının başkanlığında;Gıda işleri ile ilgili hizmetlerin yürütüldüğü Genel Müdürlükten üst düzey üç temsilci, Sağlık Bakanlığından üst düzey iki temsilci, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Türk Standartları Enstitüsünden iştirak edecek birer temsilciden,Üniversitelerin gıda bilimi ve teknolojisi, bitki ve hayvan sağlığı dallarından gündemindeki konularla ilgili görüş almak üzere davet edilecek beş öğretim üyesinden,Gıda alanında faaliyet gösteren kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve ilgili özel sektör kuruluşları ile sivil toplum örgütlerinden seçilecek birer temsilciden,Oluşur.Meclis yılda en az bir defa toplanır.Gıda bankacılığı alanında faaliyet gösteren kuruluşların üye olduğu, üye kuruluşların oluşturduğu ve gıda bankaları arasında işbirliği, koordinasyon ve denetim fonksiyonlarını da ifa edecek şekilde Gıda Bankaları Birliği oluşturulur.Meclisin ve Birliğin oluşumu ve çalışmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça hazırlanacak yönetmeliklerle belirlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Bildirimler, Acil Durumlar, Kriz Yönetimi, İzlenebilirlik ve İşyeri SorumluluğuBildirimler

Madde 13 – İnsan sağlığını korumak ve gıda güvenliği koşullarını sağlamak üzere, gıdadan kaynaklanan doğrudan veya dolaylı bir riskin bildirimine ilişkin sistemler Bakanlık tarafından kurulur. Gıdadan kaynaklanan doğrudan veya dolaylı bir riskle ilgili bir bilgiye sahip olunması halinde Bakanlık, bilgiyi hemen ilgili birimlere ve Sağlık Bakanlığına iletir ve gerekli tedbirleri alır.Bildirimler ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

Acil durumlar

Madde 14 – Üretilen veya ithal edilen gıda maddesinin, sağlığa zararlı olabileceği ihtimalinin belirmesi durumunda, söz konusu gıda maddesinin pazara sunumu, kullanımı ve ithalatına ilişkin gerekli tedbirler alınır. Acil durumlarla ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

Kriz yönetimi

Madde 15 – Gıda konusunda insan sağlığına karşı doğrudan veya dolaylı biçimde ciddi bir risk oluşturan durum saptandığında, bu riskin mevcut hükümlerle önlenememesi, giderilememesi veya azaltılamaması ya da acil durum tedbiriyle yeterince yönetilememesi durumunda, Bakanlık ile Sağlık Bakanlığı, ilgili tüm kurum ve kuruluşların da katılımı ile bilimsel ve teknik yardım sağlamak üzere bir kriz yönetimi ve kriz birimi oluşturur. Kriz yönetimi ve kriz birimi ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

İzlenebilirlik

Madde 16 – Gıda, gıdanın elde edildiği hayvan, bitki ya da gıda maddesinde öngörülen veya ortaya çıkması beklenen herhangi bir maddenin tespit edilmesi için üretim, işleme ve dağıtım ile ilgili tüm aşamalarda izlenebilirlik tesis edilir. Gıda işletmecileri; gıda, gıdanın elde edildiği hayvan, bitki ya da gıda maddelerine karıştırılması tasarlanan herhangi bir maddeyi, kimden aldıklarını belirleyebilecek sisteme sahip olmak zorundadır. Gerektiğinde denetim sonucu oluşan bilgiler ilgili mercilere verilir.Piyasaya sürülen gıdaların, izlenebilirliğini kolaylaştırmak amacıyla, gerekli bilgileri içerecek şekilde etiketlenmesi ve tanımlanması zorunludur.İzlenebilirlik ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

İşyeri sorumluluğuMadde 17 – Gıda işletmecisi; ithal ettiği, ürettiği, işlediği, imal ettiği veya dağıtımını yaptığı gıdanın gıda güvenliği şartlarına uymaması durumunda, ürününü pazardan geri çekmek ve bu konuda yetkili mercileri bilgilendirmek zorundadır. Gıda maddesinin toptan veya perakende satış ve/veya dağıtım faaliyetlerinden sorumlu kişiler; gıda güvenliği şartlarına sahip olmayan ürünleri pazardan geri çekmek, yetkili merciler tarafından alınan tedbirler ile ilgili olarak işbirliği yapmak, gıdanın izlenebilirliğine katkıda bulunmak zorundadır.İşyeri sorumluluğu ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Sağlığın Korunmasına İlişkin HükümlerSağlığın korunması

Madde 18 – İnsan sağlığının korunması amacıyla, gıda maddelerini ve gıda ile temas eden madde ve malzemeleri üreten ve/veya satan işyerleri; a) Bakanlıkça çıkarılacak ilgili yönetmeliklerde belirtilen asgarî teknik, hijyenik ve güvenlik şartlarını taşımak zorundadır.b) Gıda kodeksine uyulmaksızın gıda maddelerini imal edemez, mübadele konusu yapamaz ve muameleye tâbi tutamaz.c) İnsan sağlığına zarar verecek muhteviyatta gıda maddeleri üretemez, içerisine zararlı bir madde katamaz, böyle bir maddenin kalıntısını bulunduramaz ve gıdaya zararlı özelliğe yol açacak herhangi bir işlem uygulayamaz.

ALTINCI BÖLÜM

Gıda Ticareti ile İlgili HükümlerDış ticaret

Madde 19 – İhracat ve ithalatta gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin gıda güvenliği ve kalitesi yönünden denetim esaslarını oluşturmaya Bakanlık yetkilidir. Ancak, ihraç edilmek üzere üretildiğinin önceden ilgili mercilere bildirilmiş olması ve/veya ihraç edilecek ülke tarafından talepte bulunulduğunun ihracatçı tarafından beyan edilmesi halinde gıda kodeksine uygunluk aranmaz. İhraç edilen ürünün geri gelmesi halinde, halk sağlığını tehlikeye düşürmemek şartıyla ayniyat tespiti yapılarak yurda girişine izin verilir. Bu ürünlerin yurt içinde satışına ancak Türk Gıda Kodeksine uygun hale getirilmesi koşuluyla izin verilir.İthalatta istisnalar hariç Türk Gıda Kodeksine uygunluk aranır.İstisnalar:a) Gümrük gözetimi altında, gümrük depoları ile antrepolarına konulan veya transit nakledilen,b) Yabancı devlet başkanları ile beraberindekiler tarafından, bulundukları süre içinde kullanılmak veya tüketilmek üzere getirilen,c) Diplomatik veya konsüler temsilciliklere ait,d) Bilimsel amaçlar, sergiler, sportif ve kültürel faaliyetler için getirilen,e) Olağanüstü hallerde, hibe olarak gönderilen,f) Numune olarak gelen,g) Gemilerde bulunup, açık denizlerde tüketilecek olan,Gıda maddelerinde Türk Gıda Kodeksine uygunluk aranmaz.İhracat ve ithalatta yapılacak denetimlere ilişkin usul ve esaslar Dış Ticaret Müsteşarlığının görüşü alınarak hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

Gümrük merkezleri

Madde 20 – Bakanlık, ilgili kurumların görüşünü alarak, ithal ve ihraç edilecek gıda maddelerinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin kontrolü için giriş ve çıkış gümrük kapılarını tespit ve ilân eder. Bu amaçla, tespit ve ilân edilen kapılarda, kontrol merkezleri kurulur.

Reklam ve tanıtım

Madde 21 – Gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin etiketlenmesi, reklam ve tanıtımı; sahte, yanıltıcı veya gıdanın karakterine, yapısına, özellikle doğasına, özelliklerine, bileşimine, miktarına, dayanıklılığına, orijinine, üretim metoduna göre hatalı bir izlenim yaratacak, gıdanın sahip olmadığı etki ve özelliklere atıfta bulunacak, tüm benzer gıda maddeleri ile aynı özelliklere sahip olduğu halde gıda maddesinin özel karakteristiklerine sahip olduğunu bildiren veya ima eden ifadeleri ve tüketiciyi yanıltacak yazı, resim, şekil ve benzerlerini içermemelidir. Reklam ve tanıtım ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.Ancak, bilimsel yöntemler ve klinik testlerle kanıtlanmış ve Bakanlık tarafından kabul edilen, fonksiyonel gıdalar/özel beyanlı gıdalar ve genetik modifiye gıdalar ile benzeri diğer konulara ilişkin usul ve esaslar, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.

Tüketici haklarının korunması

Madde 22 – Tüketici haklarının korunması amacıyla, tüketiciler; her türlü gıda maddesi ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri üreten, ithal eden ve satan gerçek veya tüzel kişiler tarafından bilgilendirilir. Lüzumu halinde gıdaların içeriği ve özelliği hakkında tüketicilerin bilgi sahibi olmaları sağlanır. Gıda maddeleri ile ilgili olarak tüketiciler yanıltılamaz ve yanlış yönlendirilemez. Gıda konusunda, tüketici haklarının korunması ve toplumun bütün kesimlerinin gıda kontrol safhalarına katılmasını sağlayacak tedbirler ve buna ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

YEDİNCİ BÖLÜM

Piyasa Gözetimi, Denetim, Kontrol ve Sertifikasyon ile İtiraz HakkıPiyasa gözetimi ve denetimi

Madde 23 – Bu Kanun ve bu Kanuna istinaden çıkarılan mevzuatın uygulanmasına ilişkin olarak tüm gıda maddeleri ve gıda ile temas eden madde ve malzemeleri üreten, satan işyerleri ile bu yerlerde üretilen, satılan tüm gıda maddelerinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin piyasa gözetimi ve denetimi, ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde yapılır. Ancak, halk sağlığını ilgilendiren acil durumlarda gerektiğinde, Sağlık Bakanlığının müdahale hakkı saklıdır. Gıda maddeleri satış ve toplu tüketim yerlerinin denetimi, Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlığın belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde ilgili mercilerce yapılır.Bu Kanunun amaç ve kapsamına uygun olarak; gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerin birincil üretim aşaması dahil olmak üzere üretim ve tüketim zincirinin tüm aşamalarında, gıda kontrol ve denetim hizmeti, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi en az lisans düzeyinde eğitim almış personel tarafından yapılır.657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi olup lise düzeyinde eğitimi olduğu halde, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce denetim görevi yapanların hakları saklıdır. Bu Kanun kapsamındaki gıda kontrol ve denetim hizmetlerini yapacak olanların seçimi ve yetiştirilmesine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

Kontrol ve sertifikasyon

Madde 24 – Gıda üreten ve/veya satan işyerlerinde, Bakanlığın yetkilendireceği kamu ve/veya özel kuruluşlar tarafından kalite, risk analizi ve Bakanlığın uygun gördüğü benzeri diğer konularda, kontrol ve sertifikasyon hizmetleri yapılabilir. Yetkilendirilmiş kuruluşlar, bu Kanuna göre Bakanlıkça verilmesi gereken belgeler ve sertifikalar dışındaki belgeleri verir. Yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından verilecek sertifika, belge ve raporları gerekçesini belirtmek suretiyle iptal etmeye ve kuruluşlara verilen belgelendirme yetki süresini belirlemeye Bakanlık yetkilidir.Yetki verilen kuruluşlar, Bakanlıkça belirlenen yetkileri çerçevesinde iş ve işlemlerini yaparlar. Bakanlık tarafından belirlenen kriterlere uygun faaliyette bulunmayanların yetki belgeleri Bakanlıkça iptal edilir. Ayrıca usulsüzlük tespit edilmesi halinde, ilgili kuruluş hakkında gerekli yasal işlemler Bakanlıkça yapılır.Kontrol ve sertifikasyona ilişkin usul ve esaslar ile kuruluşların uyması gereken kriterler yönetmelikle belirlenir.

İtiraz hakkı

Madde 25 – Gıda maddeleri ve gıda ile temas eden madde ve malzemeleri üreten, ithal ve ihraç eden ve satan işyeri yetkilileri, kontrol ve denetim sonuçları hakkında, ilgili mercilere itiraz edebilir. İtiraz hakkına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Özel HükümlerSularla ilgili hükümler

Madde 26 – Doğal kaynak, doğal maden, içme, tıbbî sular ile işlenmiş içme, işlenmiş kaynak ve işlenmiş maden suyu üretimi, uygun şekilde ambalajlanması ve satış esasları Sağlık Bakanlığınca belirlenir. Kendi doğasında bulunmayan herhangi bir katkı maddesi ilave edilen doğal kaynak, doğal maden, içme ile işlenmiş içme, işlenmiş kaynak, işlenmiş maden suyu ve yapay sodaların üretimi, uygun şekilde ambalajlanması ve satış esasları Bakanlıkça belirlenir.Bu konudaki usul ve esaslar, Bakanlık ve Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.Takviye edici gıdalar, bebek mamaları, özel tıbbî amaçlı diyet gıdalar, tıbbî amaçlı bebek mamaları

Madde 27 – Takviye edici gıdalar ve bebek mamalarının üretim, ithalat, ihracat ve denetimine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir. Enteral beslenme ürünleri dahil özel tıbbî amaçlı diyet gıdalar, tıbbî amaçlı bebek mamaları ile ilaç olarak kullanımı bilimsel ve klinik olarak kanıtlanmış ancak reçeteye tabi olmayan ürünlerin üretim, ithalat, ihracat ve denetimine ilişkin usul ve esaslar Sağlık Bakanlığınca belirlenir.

Serbest bölgelerle ilgili hükümler

Madde 28 – Türk gıda mevzuatına uymayan gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeler serbest bölgelere getirilebilir, üretilebilir ve yurt dışı edilebilir. Serbest bölgelerdeki gıda ile ilgili faaliyetlere ilişkin usul ve esaslar, Dış Ticaret Müsteşarlığının görüşü alınmak suretiyle Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

DOKUZUNCU BÖLÜM

Ceza Hükümleri, Cezaların Tahsili ve İtirazlarCeza hükümleri

Madde 29 – Bu Kanuna uymayanlara uygulanacak cezai hükümler aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir: a) 4 üncü maddede belirtilen izin ve tescil işlemlerini yaptırmadan üretime geçen ve/veya bu ürünleri mübadele konusu yapan gerçek veya tüzel kişiler; üretimden men edilir, üretilen ürünlere el konulur ve birmilyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Bu işletmelerin, tescil ve izin işlemleri yapıldıktan sonra üretim yapmalarına izin verilir.Üretim izni alınmamış gıda ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri satan veya miadı dolmuş gıda maddelerini satan işyerlerindeki ürünlere el konulur ve bu ürünleri sa
tan işyerleri birmilyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır.4 üncü maddede belirtilen izin ve tescil işlemlerini yaptıran; ancak, asgarî teknik ve hijyenik şartlarını muhafaza etmeden üretim yapan işyerleri, durumlarını düzeltinceye kadar faaliyetten men edilir, üretilen ürünlere el konulur ve birmilyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Bu işletmelere, mevcut durumlarını düzelttikten sonra üretim yapma izni verilir. İlgili mercilerce verilen otuz günlük süre içerisinde, eksikliklerini gidermeyen işyerlerinin çalışmaya esas olan izinleri iptal edilir.b) 5 nci maddede belirtilen, kuruluş ve/veya faaliyet izni almadan faaliyete geçen özel gıda kontrol lâboratuvarı faaliyetten men edilir ve onmilyar lira idarî para cezası verilir.c) 6 ncı maddeye göre sorumlu yöneticileri istihdam etmeyen işyerlerine, birmilyar lira idarî para cezası verilir. Otuz gün içinde, sorumlu yönetici görevlendirmediği takdirde, faaliyetten men edilir.Yöneticilik görevini gereği gibi yerine getirmeyen sorumlu yöneticiye, ikiyüzellimilyon lira idarî para cezası verilir. Eylemin tekrarı halinde idarî para cezası iki kat artırılarak uygulanır. Üçüncü defa tekrarı halinde ise altı ay sorumlu yöneticilikten men cezası verilir.d) 18 inci maddede belirtilen sağlığın korunması ile ilgili hükümler dışında, 7 nci maddede belirtilen gıda kodeksine uygun faaliyet göstermeyen gerçek ve tüzel kişilere beşmilyar lira idarî para cezası verilir. Aykırılık, gıda maddelerinin etiket bilgilerinden kaynaklanıyorsa, etiket bilgileri düzeltilinceye kadar bu gıda maddelerine el konulur.e) 10 uncu maddede belirtilen ihtiyatî tedbirlere uymayan gerçek ve tüzel kişilere beşmilyar lira idarî para cezası verilir ve faaliyetten men edilir.f) 14 üncü maddede belirtilen acil durumlarda alınacak tedbirlere uymayan gerçek ve tüzel kişilere beşmilyar lira idarî para cezası verilir. Bu kişilerce ürün piyasadan toplattırılır, eylemin tekrarı halinde idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.g) 16 ncı maddede belirtilen izlenebilirlikle ilgili hükümlere uymayan gerçek ve tüzel kişilere beşmilyar lira idarî para cezası verilir, eylemin tekrarı halinde idarî para cezası iki kat artırılarak uygulanır.h) 17 nci maddede belirtilen işyeri sorumluluğu ile ilgili hükümlere uymayan gerçek ve tüzel kişilere beşmilyar lira idarî para cezası verilir, eylemin tekrarı halinde idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.ı) Bu Kanunun 18 inci maddesinde belirtilen sağlığın korunması ile ilgili yasakları ihlâl eden gerçek kişiler veya tüzel kişiliğin yasal temsilcileri, üç aydan altı aya kadar hapis ve beşmilyar liradan yirmimilyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır ve malların müsaderesine hükmolunur.i) 19 uncu maddesinde belirtilen ithalat ve ihracatla ilgili yükümlülükleri yerine getirmeyen gerçek ve tüzel kişilere beşmilyar lira idarî para cezası verilir; ürün, ihracatçısı/ithalatçısı tarafından piyasadan toplattırılır, eylemin bir yıl içinde tekrarı halinde idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.j) 21 inci maddedeki reklam ve tanıtımlarla ilgili hükümlere aykırı hareket eden gerçek ve tüzel kişilere, beşmilyar lira idarî para cezası verilir, eylemin tekrarı halinde idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.k) 22 nci maddede belirtilen tüketici haklarının korunması ile ilgili hükümlere uymayan gerçek ve tüzel kişilere beşmilyar lira idarî para cezası verilir, eylemin tekrarı halinde idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.l) Bu Kanunun 26 ve 27 nci maddelerinde belirtilen sularla ilgili hükümler ve takviye edici gıdalar, bebek mamaları, özel tıbbî amaçlı diyet gıdalar ve tıbbî amaçlı bebek mamaları ile ilgili hükümlere aykırı hareket eden işyeri, bu şartları yerine getirinceye kadar faaliyetten men edilir ve bunlara beşmilyar lira idarî para cezası verilir. Eylemin bir yıl içinde tekrarı halinde, idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.m) Bu Kanuna göre yapılacak denetimleri engelleyenlere, beşmilyar lira idarî para cezası verilir.n) Üreticisi tarafından piyasadan toplattırılmasına karar verilen ürünler, bir hafta içinde toplanmak zorundadır. Ürünleri toplamayan üreticilere ayrıca beşmilyar lira idarî para cezası verilir, ürünler ilgili mercilerce toplattırılır ve masraflar yasal faizi ile birlikte üreticisinden tahsil edilir.Bu madde uygulamasında, eylemin tekrarından maksat, aksine hüküm bulunmayan hallerde eylemin tespit edildiği tarihten itibaren bir yıl içinde, ilk cezaya konu eylemin tekrar işlenmesidir.

Cezaların tahsili ve itirazlar

Madde 30 – Bu Kanunda yazılı olan idarî para cezaları, o yerin en büyük mülki amiri tarafından verilir. Verilen idarî para cezalarına dair kararlar ilgililere 11.2.1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. Bu cezalara karşı, yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, idarece verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz. İtiraz üzerine, verilen karar kesindir. İtiraz, zaruret görülmeyen hallerde evrak üzerinde inceleme yapılarak, en kısa sürede sonuçlandırılır. Bu Kanuna göre verilen idarî para cezaları 21.7.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunur.

ONUNCU BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Madde 31 – Sağlık Bakanlığının, genel sağlığın korunması ve hijyen ile ilgili olarak, diğer mevzuattan kaynaklanan görev ve yetkileri saklıdır.

 

Değiştirilen hükümler

Madde 32 – 24.4.1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 195 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. Madde 195 – Seyyar esnaf, alakadar mem
urların teftişlerini ve numune almalarını kolaylaştırmaya ve kendilerine istedikleri izahatı vermeye mecburdurlar.

Madde 33 – 10.6.1930 tarihli ve 1705 sayılı Ticarette Tağşişin Men’i ve İhracatın Murakabesi ve Korunması Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin başına “Gıda maddeleri hariç olmak üzere” ibaresi eklenmiştir.

Madde 34 – 23.2.1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 17 nci maddesine aşağıdaki bent eklenmiştir. y) Tarım ve Köyişleri Bakanlığından ve Sağlık Bakanlığından ikişer üye,

Yürürlükten kaldırılan hükümler

Madde 35 – 19.3.1927 tarihli ve 992 sayılı Seriri ve Gıdai Taharriyat ve Tahlilat Yapılan ve Masli Teamüller Aranılan Umuma Mahsus Bakteriyoloji ve Kimya Lâboratuvarları Kanununun başlığında bulunan “ve Gıdai”, 1 inci maddesindeki “gıdai ve” ile 7 nci maddesindeki “ve gıdai” ibareleri metinden çıkarılmıştır.

Madde 36 – 3.4.1930 tarihli ve 1580 sayılı Belediye Kanununun 15 inci maddesinin ikinci fıkrasının (28) numaralı bendindeki “yiyeceği, içeceği ve”, (61) numaralı bendindeki “ve hususi teşebbüs tarafından kurulan aynı mahiyetteki tesisleri sağlık ve teknik bakımlarından murakabe etmek” ibareleri metinden çıkarılmış ve (77) numaralı bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

Madde 37 – 24.4.1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendindeki “Gıdalar ile” ibaresi, 181 inci maddesinin birinci fıkrasındaki “Bütün gıda maddeleriyle” ibaresi, aynı maddenin ikinci fıkrasındaki “gıda maddeleri ile” ibaresi, 199 uncu maddesindeki “Her gıda maddesi ile” ibaresi ve ek 3 üncü maddesinin birinci fıkrasındaki “ve 188” ibaresi ve aynı maddenin son fıkrasındaki “, yenecek ve içilecek şeylere” ibaresi, 297 nci maddesindeki “ve 188” ibaresi metinden çıkarılmış ve 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi, 181 inci maddesinin son fıkrası, 183 üncü maddesinin (1) ve (4) numaralı bentleri ile 170, 171, 172, 182, 184, 188, 189, 190, 191, 192, 193 ve 198 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

Madde 38 – 8.6.1942 tarihli ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununun 1 inci maddesinin dördüncü fıkrası ile 12, 13, 29, 30, 31 ve 34 üncü maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

Madde 39 – 3.11.1995 tarihli ve 4128 sayılı Kanunun 6 ve 7 nci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

GEÇİCİ MADDE 1 – Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler ve uygulamaya ilişkin sair usul ve esaslar yürürlüğe girinceye kadar 24.6.1995 tarihli ve 560 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnameye göre çıkarılan yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanmaya devam olunur. Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde çıkartılır.

GEÇİCİ MADDE 2 – Halen faaliyet gösteren, gıda maddeleri ve gıda ile temas eden madde ve malzemeleri üreten ve satan işyerleri, bu Kanun ile getirilen yeni yükümlülüklere, Kanunda belirtilen yönetmeliklerin yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde uyum sağlamak zorundadır.

GEÇİCİ MADDE 3 – Sağlık Bakanlığına ait lâboratuvarların gıda denetim hizmetlerinde kullanım usul ve esasları, Bakanlık ve Sağlık Bakanlığı arasında hazırlanacak bir protokol ile belirlenir.

GEÇİCİ MADDE 4 – Sağlık Bakanlığında “Çevre Sağlığı Teknisyeni” olarak görev yapmakta olan “Sağlık Memuru” unvanlı kadrolarda görev yapan personelden Sağlık Bakanlığınca belirlenecek beşyüz adet personel, kadroları ile birlikte, en geç altı ay içerisinde, Tarım ve Köyişleri Bakanlığına devredilir. Devir işlemleri tamamlanan beşyüz adet sağlık memuru kadroları 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Sağlık Bakanlığına ait bölümünden çıkarılarak aynı Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bölümüne eklenmiş sayılır.İptal edilerek devredilen kadrolarda istihdam edilen personel, başka bir işleme gerek kalmaksızın Tarım ve Köyişleri Bakanlığının kadro cetveline eklenen sağlık memuru kadrolarına atanmış sayılırlar.Yukarıda belirtilenlerin haricinde, Sağlık Bakanlığı bünyesindeki, gıda kontrol ve denetim hizmetlerinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinde belirtilen Sağlık ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri ile Teknik Hizmetler sınıfında çalışan personelden Devlet Personel Başkanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca belirlenecekler başka bir işleme gerek kalmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 74 üncü maddesi çerçevesinde Tarım ve Köyişleri Bakanlığında mevcut olan aynı unvanlı kadrolara altı ay içerisinde atanırlar.

GEÇİCİ MADDE 5 – Bu Kanunun yayımlanmasından önce çalışma izni, üretim izni, özel gıda kontrol lâboratuvarı izni almış iş yerlerinin hakları saklıdır.

GEÇİÇİ MADDE 6 – Bu Kanunla Bakanlığa verilen görevlerin yerine getirilmesinde, Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı ile Teknik Hizmetler Sınıfında uygun unvan ve derece bulunmaması halinde 2004 yılı için 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin son fıkrası dikkate alınmaksızın boş kadrolarda unvan ve derece değişikliği yapmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

YürürlükMadde 40 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

YürütmeMadde 41 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.  

TESİSLERİNİN ÇALIŞMA ve DENETLEME USUL VE ESASLARINA DAİR YÖNETMELİĞE AİT TALİMAT

 Uygulama Talimatı No: 15Hukuki Dayanak: 03.03.2005 tarih ve 005107 sayılı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Yazısı
 

Eski ve yeni yönetmelikler arasındaki önemli farklar:1- 5179 sayılı yasanın yürürlüğe girmesi ve 27/08/2004 tarihinde yayımlanan gıda üreten işyerleri hakkındaki yönetmelik ile birlikte et ve et ürünleri üretim tesislerinin müracaat ve izin işlemlerinde değişiklik meydana gelmiştir. Bu kapsamda yeni yönetmeliklerde, tesis kurma ve açılış işlemleri ve bu işlemlerle ilgili bir kısım bilgi ve belgeler (Tesis kurma raporu, açılma raporu, vaziyet planı, kanalizasyon belgesi veya fosseptik detay projesi, noter onaylı tabip ve yardımcı sağlık personeli sözleşmesi, yangın ve patlamalara karşı önlemlerin alındığına dair itfaiyeden alınan yazı, ÇED belgesi, Emisyon izni, deşarj veya bağlantı izni, işletme belgesi) Gayri Sıhhi Müessese Ruhsatı kapsamında değerlendirilerek ayrıca istenmemiştir. Uygulamada birlikteliğin sağlanabilmesi açısından 27/08/2004 tarihinde yayımlanan gıda üreten işyerleri hakkındaki yönetmeliğin 26. maddesinde istenilen bilgi ve belgelerle birlikte yeni yönetmelikler gereği ayrı bilgi ve belgeler de istenmiştir. Türk Ceza Kanununun imar kirliliğine neden olma başlıklı 184 maddesine istinaden bu tesislerden yine ayrıca yapı kullanma izin belgesi de istenmektedir. Yeni yönetmeliklerin geçici maddeleri ile yönetmeliğin yayımından sonra müracaatta bulunmuş veya müracaat ve izin işlemleri halen devam eden, Gayri Sıhhi Müessese Ruhsatı ve yetkili merciden çalışma izni olmayan tesislere Gayri Sıhhi Müessese Ruhsatı alınıncaya kadar 27/08/2005 tarihine kadar geçerli olmak üzere geçici çalışma izni verileceği hükme bağlanmıştır.

2- Eski yönetmeliklerin kapsam başlığı altında yer alan 2. maddesinin 2. paragrafında, gıda satış yerlerinde direkt tüketiciye ulaştırılmak üzere yapılan parçalama işlemi ve bu işlemin yapıldığı parçalama alanları ruhsatlandırmadan muaf olduğu belirtilmiş iken, uygulamada söz konusu paragrafta geçen “direkt olarak tüketiciye ulaştırılmak üzere” cümlesi nedeniyle müşteri talebinden önce karkasın yarılmama ve çeyrekten daha küçük parçalara ayrılma işleminin yapıldığı bazı marketlerin ruhsatlandırılmasında sorunlarla karşılaşılmış ve bu nedenle yeni yönetmeliklerde, belirsizliğe yol açan bu ifade kaldırılarak yerine “Müşteri talebi üzerine reyonda yapılacak et parçalama işlemi” ifadesi getirilmiştir. Bu nedenle müşteri talebine bağlı olmadan daha önceden karkasın yarılmama ve çeyrekten küçük parçalara ayrılması işleminin yapıldığı satış yerlerinin ilgili ünitelerine yönetmelikte belirtilen et parçalama tesisi şartlarını yerine getirmeleri halinde parçalama tesis ruhsatı verilmesi, aksi takdirde müşteri talebi üzerine parçalama yapmalarının sağlanması gerekmektedir.

3- Eski kırmızı et yönetmeliğinde 2. ve 3. sınıf mezbahalarda hem kapasite ve hem de dağıtım alanlarında sınırlandırma var iken, yeni yönetmelikte dağıtım alanlarındaki sınırlandırma kaldırılmış ancak kesim kapasitesindeki sınırlandırma haftalıktan günlüğe çevrilerek devam ettirilmiştir.

4- Ülkemizde son yıllarda kombina ve mezbahadan bağımsız olarak başlı başına birer tesis olarak faaliyet göstermeye başlayan sakatat temizleme ve/veya işleme yerleri ile ambalajlama ve/veya paketleme tesisleri hakkında yeni yönetmeliklerde düzenleme yapılmıştır.

5- Yeni yönetmelikler ile belediye kombina, mezbaha ve kesimhanelerinde, belediyelerde daimi işçi statüsünde çalışan veteriner hekimlere de belediye başkanının görevlendirme yazısına istinaden sorumlu yönetici olarak çalıştırılabilme imkanı getirilmiştir. Ancak bu imkan geçici işçi statüsündeki veteriner hekimlere uygulanmayacaktır.

6-At, tavşan, devekuşu ve domuz kesimleri de yeni kırmızı et yönetmeliği ile kapsam içerisine alınmış olup domuz mezbahalarının şartları belirlenirken at, devekuşu ve tavşan mezbahalarının ilave spesifik teknik, hijyenik ve sağlık şartlarının talimatla düzenleneceği ve bu arada devekuşu kesimlerinin ihtiyaç olması halinde kırmızı et kombina ve mezbahalarında, tavşan kesimlerinin ise bu mezbahalara ilaveten kanatlı kesimhanelerinde diğer hayvanların kesimlerinin yapılmadığı zamanlarda yapılabileceği; bıldırcın, keklik kumru ile bu gün için etleri ülkemizde tüketilmeyen ancak daha sonra tüketimi gündeme gelebilecek kanatlı hayvanların kesileceği kesimhane ve kombinalara ilişkin ilave teknik, hijyenik ve sağlık şartlarının da ayrıca talimatla düzenleneceği hükme bağlanmıştır.

7- Yeni yönetmelikler ile kombina, mezbaha ve kesimhaneler dışındaki diğer et ve et ürünleri üretim tesislerinde sorumlu yönetici olarak çalışacak meslek gruplarına Ziraat fakültelerinin zootekni bölümü mezunları da dahil edilmiştir.

8- Et ve et ürünleri üretim tesislerinin denetimlerini yapacak olan kontrolörlerle ilgili olarak bu kişilerin uzmanlık alanlarında kendi görevlerini yeterince yapabilmeleri için gerekli eğitimi almaları şartı getirilmiş ve ayrıca bu kontrolörlerin kombina ve mezbahalarda veteriner hekimler, bunların dışındaki et ve et ürünleri üretim tesislerinde ise veteriner hekim, gıda mühendisi ve ziraat fakültelerinin gıda bilimi ve zootekni bölümü mezunlarından olacağı belirtilmiştir.

9- Cezai işlemlerle ilgili olarak: Çalışma izni alınmış tesislerde yönetmelik hükümlerine uyulmaması veya Genel Müdürlük veya il müdürlüğü kontrolörlerince yapılan müteakip denetimlerde Yönetmelik hük
ümlerine uyulmadığının tespiti, görülen aksaklıkların verilen süre içerisinde giderilmemesi veya eksikliklerin devam etmesi halleri ile tesislerini çalışma izni alınmadan faaliyete geçiren gerçek ve tüzel kişiler ile resmi kuruluşlar hakkında 5/6/2004 tarihli 25483 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 29 ve 30 uncu madde hükümlerine; Kombina ve mezbahalardan karkas, et ve sakatat naklinde kombina ve/veya mezbaha veteriner hekimince düzenlenen sağlık raporuna istinaden hükümet veteriner hekimi tarafından düzenlenen Yurtiçi Hayvan Maddelerinin Sevkine Mahsus Veteriner Sağlık Raporunun bulunmaması durumunda 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu hükümlerine, Menşe şahadetnamesi ve veteriner sağlık raporu olmayan hayvanların kesiminin yapıldığı mezbaha kombina ve kesimhane sahiplerine ise yine 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanununun 47 nci maddesine göre işlem yapılacağı belirlenmiştir.

10- Çalışma izni almış olan tesislerin rutin denetimleri yılda en az 4’ten 2’ye indirilmiştir. 11- Yeni kırmızı et yönetmeliğinde, kombina ve mezbahalarda sağlıklı karkas, et ve sakatatların dondurulması ve donmuş muhafazası ( Şok ve şok muhafaza depoları) isteğe bırakılmış, ayrıca eski yönetmelikte istenmez iken yeni yönetmelikte, eski yönetmeliğe göre çalışma izni verilmiş

3. sınıf mezbahalardan da et naklinin süresine bakılmaksızın yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde soğuk hava depolarını yapmaları istenmiştir. Bu durumda 3. sınıf mezbahalara soğuk hava depolarının sayı ve toplam alanının da belirtileceği yeni çalışma izin belgeleri verilecektir. Yeni çalışma izin belgesi verilirken Yapı Kullanma İzin Belgesi istenecektir. Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra müracaatta bulunulan 3. sınıf mezbahalarda ise bu depolar çalışma izni verilmeden önce tamamlanmış olacaktır.

12- Kırmızı et kombina ve mezbahalarında kullanılacak ve Damga matbaası ve Darphane Genel Müdürlüğünde bastırılacak olan damgaların kullanımının yetkililerince öğretilebilmesi için yeni kırmızı et yönetmeliğinde, damga örneğinin bir üst yazı ekinde ilgili mezbaha veya kombinanın muayene veteriner hekimine teslim edilerek yukarıda adı geçen Müdürlüğe gönderilmesi hükme bağlanmıştır.

13- Yeni kanatlı hayvan eti yönetmeliğinde kombina ve kesimhanelerde sözleşmeli muayene veteriner hekimi çalıştırma zorunluluğu getirilmiş olup eski yönetmeliğe göre ruhsat verilmiş olanlar 1 yıl içerisinde bu zorunluluğu yerine getirmek durumundadırlar. Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra izin işlemleri için müracaat edenlerden ise ilgili yönetmeliğin 5. maddesinin (h) bendi hükümlerine istinaden bu zorunluluğun yerine getirilmesi istenecektir.

Uygulamalara İlişkin Diğer HususlarYönetmeliklerin yayımı tarihinden sonra müracaatı bulunan tesislerin işletenlerinin yönetmeliklerin 5. maddesinde belirtilen bilgi ve belgelerden GSM ruhsatı hariç diğer bilgi ve belgeleri getirmeleri durumunda bu tesislere 27/08/2005 tarihine kadar geçerli olmak üzere geçici çalışma izni verilecektir. Bu tarihe kadar GSM ruhsatının alınmaması halinde verilen çalışma izni iptal edilecektir. Ayrıca:

1- Çalışma izni verilen kırmızı et mezbahalarında sınıf atlama durumlarında istenilecek bilgi ve belgeler:a- Yönetmeliğin 5. maddesinde istenilen belgeler,b- GSM ( Gayri Sıhhi Müessese ) Ruhsatının olmadığı durumda Taahhütnamec- Üzerinde geçilecek sınıfın teknik ve hijyenik koşullarının gerektirdiği değişikliklerin de gösterildiği ve teknik resim kurallarına göre çizilmiş 1 adet inşaat projesid- Yeni bölümlerin ilavesi halinde bu bölümlerle ilgili sıhhi tesisat projesie- Daha önce verilmiş çalışma izin belgesinin aslı

2- Çalışma izni verilen et ve et ürünleri üretim tesislerinde faaliyet alanında değişiklik ve/veya kapasite artışı durumlarında istenilecek bilgi ve belgeler:a- Yönetmeliğin 5. maddesinde istenilen belgeler,b- GSM ( Gayri Sıhhi Müessese ) Ruhsatının olmadığı durumda Taahhütnamec- Üzerinde faaliyet alanında değişiklik ve/veya kapasite artışına bağlı teknik ve hijyenik koşulların gerektirdiği değişikliklerin de gösterildiği ve teknik resim kurallarına göre çizilmiş 1 adet inşaat projesid- Yeni bölümlerin ilavesi halinde bu bölümlerle ilgili sıhhi tesisat projesie- Daha önce verilmiş çalışma izin belgesinin aslı

3- Çalışma izni verilen et ve et ürünleri üretim tesislerinin kiralama veya satış yolu ile el değiştirmelerinde istenilecek bilgi ve belgeler:a- Dilekçeb- Beyanname ( Kiralama durumunda: beyannamede sahibi kısmına kiraya veren kişinin ismi (veya firmanın isim ve unvanı), ticari adı kısmına ise kiralayan şahsın ismi (veya firmanın isim ve unvanı) yazılacaktır. Satış durumunda ise her iki kısma da satın alan kişinin (veya firmanın isim ve unvanı) yazılacaktır.c- Noter onaylı kira veya satış sözleşmesi d- Noter onaylı yeni sorumlu yönetici sözleşmesi ve meslek odası çalışma izin belgesie- Kombina, mezbaha ve kesimhanelerde noter onaylı yeni muayene veteriner hekim sözleşmesi ve meslek odası çalışma izin belgesi,f- Yapı kullanma izin belgesi (Hukuk müşavirliğinin yazılı görüşüne istinaden ) g- Kiralayan veya satın alan firmanın isim ve unvanının yayımlandığı Ticaret sicil gazetesi örneğih-Daha önce verilmiş çalışma izin belgesinin aslı

4- Yeni kırmızı et yönetmeliğinin 6. maddesinin (ı) ve (ş) bentlerinde geçen özellikler 2. ve 3. sınıf mezbahalardan da istenecek ancak bu özellikler içinde bulunan elle ve kolla kumanda edilmeyen musluk yerine elle ve kolla kumanda edilebilir musluk istenecektir.

5- Sorumlu yönetici ve muayene veteriner hekimi ile yapılacak sözleşmelerde, sözleşmenin başlangıç ve bitiş tarihleri ile tesisin haftada kaç gün faaliyette bulunacağı sözleşmede mutlaka belirtilecektir.

6- Et ve et ürünleri üretim tesislerinde sorumlu yöneticilik yapabilmek için gerekli olan ve meslek odasından alınmış çalışma izin belgesinin, aynı şekilde Belediyelere ait kombina, mezbaha ve kesimhanelerde belediyenin memur ve daimi işçi kadrolarında bulunan ve belediye başkanının görevlendirme yazısına istinaden sorumlu yönetici olarak çalışacak veteriner hekimlerden de istenmesi gerekmektedir.

7- Yeni kırmızı et yönetmeliğinin 5. maddesinin (l) bendi ile yeni kanatlı hayvan eti yönetmeliğinin 5. maddesinin (l) bendinde geçen ifadenin yanlış anlamaya yol açmaması için, Bakanlığımızca çalışma izni verilirken istenilen bilgi ve belgeler haricinde, şayet ilgili diğer Bakanlıklardan kendi mevzuatları gereği alınması gereken bilgi ve belgeler var ise söz konusu bilgi ve belgelerin yine ilgili Bakanlıklardan alınması ve bu bilgi ve belgelerin ayrıca Bakanlığımıza verilmesine gerek bulunmadığı şeklinde anlaşılması uygun olacaktır.

8- İl Müdürlüklerince düzenlenecek olan geçici ve daimi çalışma izin belgeleri, bu talimat ekinde gönderilen formatlara uygun bir şekilde il müdürlüklerince bastırılarak kullanılacaktır. Bu belgelerde kullanılacak çalışma izin numaraları ile ilgili kodlama aşağıda açıklandığı şekilde yapılacaktır:a- 3. sınıf mezbahalar için: GM (G: geçici, M: Mezbaha) -il kodu ,ilçe kodu ve tesis izin sıra numarası; b- Diğer kırmızı et tesisleri için örnekler : G- PM (Bağımsız durumda faaliyet gösteren P:parçalama ve M:mamül madde üretim tesisi), G- SK ( SK: Bağımsız durumda faaliyet gösteren Sakatat temizleme ve /veya işleme tesisi ), G-AP (Bağımsız durumda faaliyet gösteren (A) Ambalajlama ve/veya (P) paketleme tesisi), G-P (Bağımsız durumda faaliyet gösteren P: parçalama tesisi), G-SD (Bağımsız durumda faaliyet gösteren SD: soğuk depo tesisi ), G-M (Bağımsız durumda faaliyet gösteren M:mamül madde üretim tesisi) – il kodu ilçe kodu ve tesis izin sıra numarası,c- Kanatlı tesisleri için örnekler: G- KPM (Bağımsız durumda faaliyet gösteren kanatlı eti P:parçalama ve M:mamül madde tesisi), G- KSK ( SK: Bağımsız durumda faaliyet gösteren kanatlı sakatat temizleme ve /veya işleme tesisi ), G-KAP (Bağımsız durumda faaliyet gösteren kanatlı eti (A) Ambalajlama ve/veya (P) paketleme tesisi), G-KP (Bağımsız durumda faaliyet gösteren KP: kanatlı eti parçalama tesisi), G-KSD (Bağımsız durumda faaliyet gösteren kanatlı soğuk depo tesisi), G-KM (Bağımsız durumda faaliyet gösteren kanatlı eti mamül madde üretim tesisi)- il kodu ilçe kodu ve tesis izin sıra numarası,d- Tesis izin sıra numarası, tesisin tipine bakılmaksızın 1’den başlayarak verilecektir. Örnek olarak: ilk geçici çalışma izni verilecek tesis 3. sınıf bir mezbaha ise GM- il kodu- ilçe kodu-1 şeklinde, geçici çalışma izni verilecek ikinci tesis bir parçalama ve mamül madde üretim tesisi olsun, bu ise G-PM- il kodu- ilçe kodu-2 şeklinde sıralama devam edecektir. Daimi izin belgesi verilirken bu kodlamadaki sadece G sembolü kaldırılacaktır. Bu şekilde 10 tane tesise geçici çalışma izni verildiğini kabul edelim. Bu tesislerin GSM ruhsatı alma ve getirme süreleri farklı olmakla birlikte yine de sıralamada bir değişiklik olmayacaktır. Örnek olarak 10’ncu tesisin ilk önce GSM getirmesi halinde bu tesisin daimi çalışma izin belgesi de daimi çalışma izin belgesi sıralamasında 10’ncu sırada yer alacaktır.e- Daimi çalışma izin belgelerinde de kodlama geçici izin belgelerindeki gibi yapılacaktır. Geçici ve daimi çalışma izin belgelerinin tama
mına hologram yapıştırılacaktır. İl Müdürlükleri bu belgelerde isterlerse ilave güvenlik tedbirleri (Soğuk damga, seri numarası vb.) uygulayabilirler. Kombina ve mezbahaların geçici çalışma izni çerçevesinde olmak üzere plastikten yapılmış ve damga örneğine uygun geçici bir damga yaptırmaları sağlanacak ve daimi çalışma izni alınıncaya kadar bu damga kullanılacaktır. Daimi çalışma izni alındıktan sonra bu belgenin ekinde gönderilecek damga örneğine uygun damgalar bedeli tesis sahibi tarafından karşılanmak üzere Yıldız/ İstanbul adresinde bulunan T.C. Başbakanlık Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünde bastırılarak kullanılacaktır.

9- Sakatat temizleme: Sakatatın taze olarak veya işlenmek suretiyle kullanımına imkan vermek amacıyla sakatatın yapısında bulunan ancak insan gıdası olarak tüketilemeyecek kısımlar ile görünen kan ve kirlerin uzaklaştırılması işlemidir.

10- Sakatat işleme: Sakatatın insan tüketimi için hazır hale getirilmek üzere kesiti taze sakatatın özelliğini gösterecek veya göstermeyecek şekilde belirli işlemlerden geçirilmesidir.

11- Gerek mezbaha veya kesimhane içerisinde ve gerekse bağımsız durumda faaliyet gösteren sakatat temizleme ve/veya işleme tesisleri ile ilgili beyanname EK-1 deki örneğe uygun olarak doldurulacaktır. Ancak mezbaha içerisinde bulunan sakatat temizleme tesisindeki temizleme ve/veya sakatat işleme ile ilgili sayısal bilgiler çalışma izin belgesine işlenmeyecektir.

12- Gerek mezbaha veya kesimhane içerisinde ve gerekse bağımsız durumda faaliyet gösteren ambalajlama ve/veya paketleme tesisleri için beyanname EK-2 deki örneğe uygun olarak doldurulacaktır. Mezbaha içerisinde olsun veya bağımsız faaliyet göstersin her iki durumda da tesisin faaliyetine ilişkin sayısal bilgiler çalışma izin belgesine işlenecektir.

13- Tesis sahibi tarafından tesisin faaliyetinin durdurulması veya tesisin kapatılması hallerinde bu durum yazı ile Valiliğe bildirilecektir. Daha sonra tesisin yeniden faal hale getirilmesi istenirse yine tesis sahibi tarafından bir dilekçe ile Valiliğe müracaat edilecek ve kırmızı et yönetmeliğinin 10. maddesinin (m) bendi ve kanatlı hayvan eti yönetmeliğinin 8. maddenin (k) bendi hükmüne istinaden tesis faaliyeti 1 aydan fazla bir süre durmuş ise yetkili merci kontrolörlerince denetlendikten ve uygun bulunduktan sonra çalışma izninde belirtilen faaliyetine/faaliyetlerine izin verilecektir.

14- Tesislere Geçici Çalışma İzni: a- Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra müracaat edenler için: Yönetmeliğin yayımı tarihinde Gayri Sıhhi Müessese Ruhsatının ve yetkili merci tarafından çalışma izninin verilmemiş olması, b- Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce yetkili merciye müracaatta bulunulmuş olması ve çalışma izni işlemlerinin çeşitli aşamalarda devam etmesi,c- Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce yetkili merci tarafından çalışma izni verilmiş olması ancak faaliyet alanında değişiklik ve/veya kapasitelerinde artış yapılmak istenilmesi, durumlarında verilecektir.

15- Yeni yönetmeliklerin Geçici 4. maddelerine istinaden, Genel Müdürlüğümüz veya İl Müdürlüğünüzce eski yönetmeliklere göre çalışma izni verilmiş ve halen faaliyet gösteren et ve et ürünleri üretim tesislerinin işleten veya sahipleri, tesislerini, yeni yönetmeliklerin yayımı tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde yeni yönetmeliklerin hükümlerine uygun hale getirmek zorundadırlar. Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirmeyenler hakkında 5179 sayılı yasanın 29. ve 30. maddesi hükümlerine göre yasal işlem uygulanacak olup tesis işleten veya sahiplerinin mağduriyetlerinin önlenmesi için bu konuda bilgilendirilmeleri gerekmektedir.

16- Yeni kanatlı hayvan eti yönetmeliğinin 7. maddesinin (b) bendinin 5 numaralı alt bendi hükümlerine göre kombina ve kesimhane dışında bağımsız durumda faaliyet gösteren et parçalama tesislerinde kırmızı et parçalaması kanatlı etinin parçalandığı günlerden farklı günlerde yapılabilir. Ancak her iki parçalama işlemi için ayrı çalışma izni düzenlenecektir. Bunun tersi bir durum söz konusu ise yeni kırmızı et yönetmeliğinin 7. maddesinin (b) bendinin 8 numaralı alt bendi hükümlerine göre uygulama yapılacak ve yine ayrı çalışma izni düzenlenecektir.

17- Sorumlu yönetici sözleşmeleri:– Geçici çalışma izni verilmiş olan tesislerle ilgili olarak sözleşmede, “5179 sayılı kanun ve bu kanuna dayalı olarak çıkan ve çıkartılacak olan yönetmeliklerde belirtilen yetki ve sorumluluklarını yerine getirmek üzere” şeklinde veya aynı anlama gelecek şekilde benzeri bir ifadenin bulunması halinde bu sözleşmeler geçerli kabul edilecek, ancak sözleşmenin bitmesini müteakip yenilenme durumunda, sözleşmelerde ilgili yeni kırmızı et ve kanatlı hayvan eti yönetmeliklerinin ismi de belirtilerek bu yönetmeliklerin ilgili maddelerine atıf yapılacak veya ilgili maddelerdeki görevler açıkça yazılacaktır.– Yeni müracaatlarda ve daha önceden çalışma izni verilen tesislerin sözleşme yenilemelerinde ise sözleşmede yeni kırmızı et ve kanatlı hayvan eti yönetmeliklerinin ilgili olanın ismi de belirtilerek bu yönetmeliğin ilgili maddesine atıf yapılacak veya ilgili maddesindeki görevler açıkça yazılacaktır.

18- Muayene veteriner hekimi sözleşmelerinde ise yeni kırmızı et ve kanatlı hayvan eti yönetmeliklerinden ilgili olanın ismi de belirtilerek bu yönetmeliğin ilgili maddesine atıf yapılacak veya ilgili maddesindeki görevler açıkça yazılacaktır.

19- Uygulamada kolaylık ve bir örnekliğin sağlanması için tesislere ilişkin ruhsatlandırma öncesi ve rutin denetimlerde kullanılacak denetim formları bilahare gönderilecektir.

 EK-1BEYANNAME

1- Tesisin:a) Sahibinin Adı Soyadı :b) Ticari Adı :c) Açık Adresi :d) Telefon No :e) Faks No :f) Ada, Pafta ve Parsel No :

2- Faaliyet Alanı ve Kapasitesi: Sakatat Temizleme ve/veya İşleme Tesisi                                               Mezbaha içerisinde ( ) Bağımsız durumda ( )a) Sakatat Temizleme: Sakatat ve elde edildiği hayvan türü…………………(Günlük Temizleme kapasitesi: Adet/Gün) b) Sakatat İşleme: Sakatat ve elde edildiği hayvan türü….İşlenmiş Ürünün İsmi…….(Günlük İşleme kapasitesi: Kg/Gün)c) Soğuk Depo (Depo sayısı ve toplam alanı/m2):

3- Tesisten çıkacak katı, sıvı ve gaz atıkların cins ve miktarları, ne şekilde izale ve tasfiye edileceği ve çevre kirlenmesini önleyici tedbirler konusunda detaylı bilgileri kapsayan rapor.

4- Tesisin faaliyet alanı ile ilgili iş akım şeması ve açıklama raporu.

5- Tesislerde çalıştırılacak toplam personel sayısı, tesisin çalışma saatleri, uygulanacak vardiya sayısı ve süresi ile bir vardiyada çalıştırılacak personel sayısı.

6- Oluşacak yan ürünler ile insan tüketimine uygun bulunmayan kısımların ne şekilde değerlendirileceğine ilişkin açıklama raporu.

	Tesis sahibinin
	Adı Soyadı
	Tarih
	İMZA

 

EK-2BEYANNAME

1- Tesisin:a) Sahibinin Adı Soyadı :b) Ticari Adı :c) Açık Adresi :d) Telefon No :e) Faks No :f) Ada, Pafta ve Parsel No :

2-Faaliyet Alanı ve Kapasitesi: Ambalajlama ve/veya Paketleme Tesisi.                                             Kombina içerisinde ( ) Bağımsız durumda ( )a) Ambalajlama: Ambalajlanacak Ürün ve elde edildiği hayvan türü         (Günlük ambalajlama kapasitesi: Kg/Gün)  b) Paketleme: Paketlenecek Ürün ve elde edildiği hayvan türü            (Günlük ambalajlama kapasitesi: Kg/Gün)  c) Dilimleme-Porsiyonlama:Ürün ve elde edildiği hayvan türü                               (Günlük kapasite: Kg/Gün)  d) Soğuk Depo (Depo sayısı ve toplam alanı/m2):

3- Tesisten çıkacak katı, sıvı ve gaz atıkların cins ve miktarları, ne şekilde izale ve tasfiye edileceği ve çevre kirlenmesini önleyici tedbirler konusunda detaylı bilgileri kapsayan rapor.

4- Tesisin faaliyet alanı ile ilgili iş akım şeması ve açıklama raporu.

5- Tesislerde çalıştırılacak toplam personel sayısı, tesisin çalışma saatleri, uygulanacak vardiya sayısı ve süresi ile bir vardiyada çalıştırılacak personel sayısı.  

	Tesis sahibinin
	Adı Soyadı
	Tarih
	İMZA

 

EK-3TARIM ve KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI………………….İL MÜDÜRLÜĞÜNE …………………İli………………….ilçesinde bulunan …………………………………………………………..…………. ………………………………..…….na ait …………………………………………………….. 5179 ve 3285 sayılı yasalara dayalı olarak hazırlanan ve “05.01.2005 tarih ve 25691 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kırmızı Et ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik”/ “08.01.2005 tarih ve 25694 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kanatlı Hayvan Eti ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik”in Geçici 2. maddesi hükümlerine göre yukarıda belirtilen tesisimize teknik ve hijyenik şartlar açısından denetim yapılıp uygun bulunduktan sonra Geçici Çalışma İzni verilmesi hususunda gereğini arz ederim.  

	………/………./..2005
	Adı- Soyadı
	İmza ve/veya Kaşe

    Adres:   Telefon:   

EK-4TAAHHÜTNAME  

	Tesisin Adı	:
	Tesisin Adresi	:
	Tesis Sahibinin Adı	:
	Tesisin Faaliyet Alanı	:

 Yukarıda adı, adresi ve faaliyet alanı belirtilen ve 05/6/2004 tarihli ve 25483 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 4 üncü ve 6 ncı maddeleri ile 08/05/1986 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanununun 33 üncü maddesine dayanılarak hazırlanan ve 08/01/2005 tarihli ve 25694 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “ Kanatlı Hayvan Eti ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmek”/ 05/01/2005 tarihli ve 25691 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “ Kırmızı Et ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmek” in Geçici 2 inci Maddesi hükümleri kapsamında Geçici Çalışma İzin Belgesi talep ederken, 27.08.2005 tarihine kadar tarafımızdan tesisimize Gayri Sıhhi Müessese ruhsatı alınmaması halinde verilen Geçici Çalışma İzin Belgesinin iptal edilmesini kabul edeceğimizi ve bu hususlarda itiraz ve şikayette bulunmayacağımızı şimdiden beyan ve taahhüt ederiz.  

Sorumlu Yönetici		İş Yeri Sahibi/Yetkilisi
Adı–Soyadı		Adı-Soyadı
İmza		İmza

 

T.C.TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI…………….İl MüdürlüğüÇALIŞMA İZİN BELGESİ 

İşletmenin Sahibi	:
İşletmenin Ticari Adı	:
İşletmenin Açık Adresi	:
Faaliyet Alanı ve Kapasitesi	:
Çalışma İzni Veriliş Tarihi	:
Çalışma İzin Numarası	:

05/6/2004 tarihli ve 25483 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 4 üncü ve 6 ncı maddeleri ile 08/05/1986 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanununun 33 üncü maddesine dayanılarak hazırlanan ve 08/01/2005 tarihli ve 25694 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “ Kanatlı Hayvan Eti ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmek” in 5 inci Maddesi hükümleri kapsamında yukarıda ticari adı, unvanı ve faaliyet alanı belirtilen tesise Çalışma İzni verilmesi uygun görülmüştür.                                                                                                             İL MÜDÜRÜ  

T.C.TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI…………….İl MüdürlüğüGEÇİCİ ÇALIŞMA İZİN BELGESİ 

İşletmenin Sahibi	:
İşletmenin Ticari Adı	:
İşletmenin Açık Adresi	:
Faaliyet Alanı ve Kapasitesi	:
Çalışma İzni Veriliş Tarihi	:
Çalışma İzin Numarası	:

05/6/2004 tarihli ve 25483 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 4 üncü ve 6 ncı maddeleri ile 08/05/1986 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanununun 33 üncü maddesine dayanılarak hazırlanan ve 08/01/2005 tarihli ve 25694 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “ Kanatlı Hayvan Eti ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmek” in Geçici 2 inci Maddesi hükümleri kapsamında yukarıda ticari adı, unvanı ve faaliyet alanı belirtilen tesise Geçici Çalışma İzni verilmesi uygun görülmüştür.Bu belge 27.08.2005 tarihine kadar geçerlidir.                                                                                                              İL MÜDÜRÜ  

T.C.TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI……………..İl MüdürlüğüÇALIŞMA İZİN BELGESİ 

İşletmenin Sahibi	:
İşletmenin Ticari Adı	:
İşletmenin Açık Adresi	:
Faaliyet Alanı ve Kapasitesi	:
Çalışma İzni Veriliş Tarihi	:
Çalışma İzin Numarası	:

05/6/2004 tarihli ve 25483 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 4 üncü ve 6 ncı maddeleri ile 08/05/1986 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanununun 33 üncü maddesine dayanılarak hazırlanan ve 05/01/2005 tarihli ve 25691 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “ Kırmızı Et ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmek” in 5 inci Maddesi hükümleri kapsamında yukarıda ticari adı, unvanı ve faaliyet alanı belirtilen tesise Çalışma İzni verilmesi uygun görülmüştür.                                                                                                     
                    İL MÜDÜRÜ  

T.C.TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI……………..İl MüdürlüğüGEÇİCİ ÇALIŞMA İZİN BELGESİ 

İşletmenin Sahibi	:
İşletmenin Ticari Adı	:
İşletmenin Açık Adresi	:
Faaliyet Alanı ve Kapasitesi	:
Çalışma İzni Veriliş Tarihi	:
Çalışma İzin Numarası	:

05/6/2004 tarihli ve 25483 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 4 üncü ve 6 ncı maddeleri ile 08/05/1986 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanununun 33 üncü maddesine dayanılarak hazırlanan ve 05/01/2005 tarihli ve 25691 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “ Kırmızı Et ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmek” in Geçici 2 inci Maddesi hükümleri kapsamında yukarıda ticari adı, unvanı ve faaliyet alanı belirtilen tesise Geçici Çalışma İzni verilmesi uygun görülmüştür.Bu belge 27.08.2005 tarihine kadar geçerlidir.                                                                                                                            İL MÜDÜRÜ